Door Hans Waltman
Als je alle oorzaken van bijensterfte op een rijtje zet dan duizelt het je. Iedereen heeft er een mening over. Twee stromingen: de hobby-imker en de professionele imker. Neem de hobby-imkers, die zoeken de oorzaken voor bijensterfte vooral bij de Bayer’s en de Monsanto’s. Ze hebben de publieke opinie achter zich. Het Kalimero-effect in optima forma: hardwerkende, milieubewuste hobby-imkers die zich tegen de verdrukking in opwerpen als de beschermers van de bij. Nee, erger nog, van de mensheid. Was het niet Einstein die zei dat als de bij verdwijnt, de mensheid binnen twee jaar volgt?
Het Jaar van de Bij deed hier nog een schepje bovenop. Initiatieven als bijenlinten door heel Nederland, Red de bijen, Gastvrij voor de bij, Bijensterfte, enzovoorts ontstonden. Ook Vroege Vogels ging onder aanvoering van Pim Lemmers in het offensief en nu staan op Koninklijke landgoederen bijenkasten, bij de Tweede Kamer, net als op gemeentehuizen en op daken van bibliotheken. Onderzoeksresultaten vlogen over en weer, die stuk voor stuk bevestigden waar iedereen al zo bevreesd voor was: het gaat slecht met de bij! Het is uiteindelijk één geweldig volkssentiment geworden, maar het zijn en blijven toch uitingen van die ene enge invalshoek: die van de beschuldigende vinger naar de Monsanto’s en de Bayer’s. Is die verontwaardiging nu wel of niet terecht? Of hebben al die protesterende imkers honing op hun hoofd? 

Wat zeggen professionele imkers trouwens van deze materie? Neem nu bijvoorbeeld Johan Calis. Hij heeft zo’n 1000 bijenvolken die hij verhuurt aan allerlei sectoren verspreid over het gehele land. Johan: “Als er werkelijk problemen waren als gevolg van neonicotinoïden, dan had ik dat toch moeten merken?” Volgens Johan is de oorzaak van de grote bijensterfte simpelweg de varroamijt en de wijze waarop hobby-imkers deze bestrijden. Teveel imkers gebruiken volgens hem nog steeds middelen als fluvinaat (Apistan), een middel dat ooit erg effectief was, maar waartegen de varroamijt resistent is geworden. Het bestrijden van Varroa met organische zuren als oxaalzuur en mierenzuur, vervolgt hij, vergt nu eenmaal meer vakmanschap van de hobby-imker. 

Deze lezing van Johan Calis wordt vanuit onverwachte hoek onderschreven. Namelijk door een zegsman van het Bijenhuis, die via zeer betrouwbare bron laat weten dat veel uvoor hergebruik aangeboden kunstraat overmatige hoeveelheden gif (fluvinaat …?) bevat. Kennelijk zijn er imkers, die … Ik zeg niks! 
Geef mijn portie maar aan Fikkie. Al die discussies zijn wat mij betreft non-discussies. Ik stort me gewoon weer op mijn hobby en ga, zoals een goede huisvader betaamt, goed voor mijn bijtjes zorgen. Zorgen voor voer bij onvoldoende dracht, zorg voor hygiëne en, last but not least, varroabestrijding volgens het WUR-boekje. Zo blijven ze in goede conditie en daar gaat het om! Uiteindelijk is een goede conditie de beste remedie tegen welke ziekte dan ook. 

Uit welk onderzoek dit nu weer komt weet ik niet, maar mijn goede moeder zaliger zei dit jaren geleden al. Daarnaast steek ik geregeld mijn licht op bij meer ervaren imkers. Ik doe dus vanaf nu niet meer mee aan deze discussies en probeer gewoon grip te krijgen op zaken waar grip op te krijgen is. Noem dat desnoods professionalisering, het zal me wat. 
Maar honing op mijn hoofd …? Ech nie! 
PS: Overigens, na Einstein zijn er andere wetenschappers gekomen die juist iets heel anders beweren. Namelijk dat de mensheid op termijn uiteindelijk – als we dan toch moeten kiezen – beter af is zonder bijen dan zonder pesticiden …